Angelicasso(-di-làrgi-fueio)
Laserpitium latifolium
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Laser à feuilles larges, Laser blanc.
Descripcioun :Grando planto (> 1 m) que vèn pulèu en basso mountagno emé de brout (oumbello) de la grosso. Se recounèis à si fueio coumpausado de large fuioun (5 à 6 cm). Li lòngui bratèio retoumbon vers lou bas (fotò). Laserpitium gallicum a de fuioun mai estré, en pau en triangle.
Usanço :Lis angelicasso èron, à passa tèms, aproufichado dins la preparacioun de poutingo (planto diuretico, tounico e estoumatico). Se dis que li rouman, se servien di racino pèr assaboura li counservo de cachofle (F. Couplan, op.cit. p. 468). .
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Laserpitium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2400 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Pinèdo
- Blachiero
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Laserpitium latifolium L., 1753
Creissoun-de-prat
Cardamine hirsuta
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Creissoun-de-terro, Boutarello.
Noms en français : Cardamine hirsute, Cardamine hérissée.
Descripcioun :Pichoto erbo de l'an emé de fueio coumpausado que dounon d'èr à-n-aquelo dóu creissoun e en rouseto. Fai de pichòti flour blanco e de coutello dreissado (d'aqui que vèn lou noum latin d'Hirsuta qu'à rèn de vèire emé li péu que n'a pas ges). Se recounèis peréu à si fueio.
Usanço :Aquéu creissoun-de-prat se manjo en ensalado, soun goust èi proche dóu creissoun. Es uno planto di proun vertuouso (au Canada, ié dison "Cresson officinal"). Ei bon contro lou mau-de-terro (escourbut), li mau de brouncho e lou tussi, e ajudo à digeri. Li fueio soun vertuouso contro li malautié de péu.
Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cardamine
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Febrié à mai
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Cardamine hirsuta L., 1753